Google, Küresel Erişilebilirlik Farkındalık Günü kapsamında Android ve Chrome için dikkat çeken birçok yapay zeka ve erişilebilirlik özelliğini kamuoyuyla paylaştı. Görme ve işitme engelli bireylerin dijital dünyaya daha kolay erişebilmesini amaçlayan bu güncellemeler, Gemini modelleri başta olmak üzere birçok yeni nesil teknolojiyi barındırıyor.
Görselleri Anlayan TalkBack ile Yeni Bir Dönem Başlıyor
Android’in TalkBack ekran okuyucusu, artık yalnızca görsel betimleme yapmakla kalmıyor; kullanıcıların doğrudan görseller hakkında soru sormasına da olanak tanıyor.
Örneğin, bir kullanıcı alışveriş uygulamasında gördüğü bir çantayla ilgili “Bu ürün indirimde mi?” ya da “Bu kumaş nedir?” gibi soruları Gemini destekli sisteme yönelterek anında yanıt alabiliyor. Bu, özellikle görme engelli kullanıcılar için günlük yaşamda büyük kolaylık anlamına geliyor.
Ayrıca tüm ekran genelinde ne olduğunu sorma yetisi sayesinde, kullanıcılar artık yalnızca içerikle sınırlı kalmadan bütüncül bir deneyim elde edebilecek.

Expressive Captions: Duygular da Artık Yazılarda
Google, Android‘de gerçek zamanlı altyazı sağlayan Expressive Captions özelliğini de geliştirdi. Bu sistem artık sadece söylenenleri metne dökmekle kalmıyor; nasıl söylendiğini de yansıtıyor.
Ses tonunu ve vurguları taklit edebilen altyazılar sayesinde örneğin bir “haaariikaa” ifadesi, metin üzerinde tam olarak o şekilde gösteriliyor. Bunun yanı sıra ıslık, öksürük gibi sesler de altyazılara özel etiketlerle dahil ediliyor.
Bu özellik şimdilik Android 15 ve üzeri işletim sistemine sahip cihazlarda; İngiltere, ABD, Kanada ve Avustralya’daki kullanıcılar için İngilizce olarak kullanılabilecek.
Project Euphonia: Her Ses Duyulmayı Hak Ediyor
Google’ın uzun süredir üzerinde çalıştığı Project Euphonia, standart dışı konuşma kalıplarına sahip bireylerin seslerini tanımak ve metne dökmek üzere geliştirildi.
Artık bu proje açık kaynaklı hale getirildi. Geliştiriciler GitHub üzerinden erişebilecekleri bu depolarla, farklı ses yapılarına uygun özelleştirilmiş konuşma tanıma sistemleri tasarlayabilecek.
Ayrıca, 10 farklı Afrika dili üzerinden İngilizce konuşmayanlar için erişimi kolaylaştırmak adına Dijital Dil Dahil Etme Merkezi gibi projelere de ciddi destek sağlanıyor.

ChromeOS ve Chrome ile Dijital Okunabilirlik Artıyor
Chrome’un masaüstü tarayıcısında yapılan bir başka yenilikse OCR (Optik Karakter Tanıma) sistemiyle ilgili. Artık tarayıcıda açılan PDF’ler otomatik olarak OCR’den geçecek ve ekran okuyucular için etkileşimli hale gelecek.
ChromeVox ekran okuyucusu ve Dikte gibi erişilebilirlik araçları, Chromebook kullanıcıları için College Board gibi sınavlara erişimde yardımcı olacak.
Mobil tarafta ise Chrome’un Sayfa Yakınlaştırma özelliği, kullanıcıların metin boyutunu düzen bozulmadan artırmasına imkân tanıyor. Bu kişiselleştirme, kullanıcıların sayfa başına ya da tüm sayfa genelinde ayar yapmasına olanak sağlıyor.
Altyazılarda Sınır Kalmıyor: Netflix ve PowerPoint’te Erişim Devrimi
Google dışında diğer teknoloji devleri de erişilebilirlik yarışına katılıyor. Netflix, yalnızca diyaloglardan oluşan altyazı formatını yakında sunacak.
Öte yandan Microsoft PowerPoint, SRT dosyalarıyla artık sunumlara altyazı ve açıklama eklenmesini mümkün hale getirdi. Bu sayede hem iş dünyasında hem eğitimde kapsayıcılık artırılıyor.
Apple da boş durmuyor; yaklaşan iOS ve macOS güncellemeleri için birçok erişilebilirlik özelliği duyurdu. Bunlar arasında işitme cihazlarına doğrudan bağlanma, jestle ekran kontrolü gibi yenilikler bulunuyor.