Stanford Üniversitesi, 2025 yılına dair yayımladığı Yapay Zeka Endeksi Raporu ile dünya genelindeki yapay zeka gelişimlerini bir kez daha gözler önüne serdi. Rapor, özellikle yapay zeka modellerinin maliyetlerindeki büyük düşüş ve teknolojik yarışta ABD ile Çin arasındaki rekabetin giderek kızıştığına dikkat çekiyor. Bir diğer dikkat çekici bulgu ise yapay zeka eğitim maliyetlerindeki artış. Ancak en önemli gelişme, yüksek performanslı yapay zeka dil modellerinin kullanım maliyetinin son 18 ayda milyon token başına 20 dolardan 0,07 dolara düştüğü. Bu önemli değişiklik, sektördeki rekabeti ve gelecekteki gelişmeleri daha da hızlandıracak gibi görünüyor.
Yapay Zeka Modellerinin Eğitim Maliyetleri Artıyor, Ancak Kullanım Maliyeti Düşüyor
Yapay zeka modellerinin maliyet yapısı son yıllarda büyük bir dönüşüm geçiriyor. Stanford’un raporuna göre, yapay zeka modellerinin eğitim maliyetleri oldukça arttı. Özellikle OpenAI, Meta ve Google gibi dev şirketlerin, amiral gemisi yapay zeka modellerine yatırımlarını önemli ölçüde artırdıkları vurgulanıyor. Bu şirketler, yeni nesil yapay zeka dil modellerinin eğitiminde önceki modellere kıyasla çok daha fazla yatırım yapıyorlar.
Örneğin, Meta’nın amiral gemisi modelinin eğitim maliyeti, 3 milyon dolardan 170 milyon dolara kadar yükseldi. Diğer bir örnek ise Mistral ve xAI gibi yeni rakiplerin devreye girmesiyle gerçekleşti. Grok 2 modelinin eğitimi, 107 milyon dolar gibi büyük bir maliyetle tamamlandı. Ancak dikkat çeken bir diğer durum ise, bu kadar büyük bir yatırımı geriye dönük olarak yapay zeka dil modellerinin kullanım maliyetindeki büyük düşüş. Örneğin, GPT-3.5 performansına sahip bir modelin kullanım maliyeti, Kasım 2022 ile Ekim 2024 arasında 280 kat düştü.
Yeni Modellerin Eğitimi İçin Harcanan Paralar Arttı: Peki, Ne Zaman Düşecek?
Yeni nesil yapay zeka dil modellerinin eğitiminde kullanılan GPU’ların sayısı ve kapasitesi her geçen yıl artıyor. xAI’nin Grok-3 modelinin eğitim maliyetinin 1 milyar doları bulması bekleniyor. Bu, Grok 2’nin eğitim maliyetinin 10 katı kadar yüksek. Ancak, bu yatırımın gelecekte nasıl bir etki yaratacağı ise şimdiden tartışılmaya başlandı. Çünkü bu denli büyük yatırımlar, kısa vadede yapay zeka eğitim maliyetlerinin düşmesini zorlaştırıyor.
Ancak şu bir gerçek ki, donanım maliyetlerindeki düşüş ve enerji verimliliği gibi faktörler, küçük yapay zeka modellerinin daha uygun fiyatlarla çalışabilmesine olanak tanıyor. Kurumsal yapay zeka donanım maliyetleri geçen yıl %30 oranında azaldı ve yeni donanımlar daha %40 daha enerji verimli hale geldi. Bu da, uzun vadede maliyetlerin azalması anlamına geliyor.
ABD ve Çin Arasındaki Yapay Zeka Yarışı: ABD Liderliğini Sürdürüyor
Yapay zeka dünyasında rekabetin en güçlü olduğu yerlerden biri de ABD ile Çin arasındaki teknoloji yarışıdır. Stanford Üniversitesi’nin raporuna göre, ABD, yapay zeka yatırımlarında hala lider konumda ve en başarılı dil modellerine sahip. Ancak, Çin de bu yarışta hızla ilerliyor ve oldukça güçlü bir rakip olarak karşımıza çıkıyor. LMSYS Chatbot Arena’daki testlerde, ABD’nin en iyi yapay zeka modeli, Çin’in en güçlü modeliyle yalnızca %1,70 farkla geride kaldı. Bu da, iki ülke arasındaki farkın giderek kapanmaya başladığını gösteriyor.
ABD’nin üstünlüğü, nicelik açısından daha fazla yapay zeka modeline sahip olmasından kaynaklanıyor. HAI tarafından derlenen en dikkat çekici yapay zeka modelleri koleksiyonunda 2024 yılında ABD 40 modelle liderken, Çin 15 modelle geride kaldı. Avrupa ise sadece 3 modelle yarışta yer alabildi. Bu da ABD’nin kalite açısından da önemli bir üstünlüğe sahip olduğunu gösteriyor.
